Bovenst Vallaat Appelscha
|
4.1.5 ALLE WYTZES, veenbaas te Appelscha 11-1-1813 Wijnjeterp - 10-9-1900 Appelscha x Akke Aukes Wartena Opsterland 31-5-1833 25-10-1813 Poppingawier - 31-8-1878 Appelscha dv Auke Ruurds Wartena en Feikjen Heeres Tietsma 1. Wytze 2-6-1835 Appelscha 2. Feikjen 6-9-1837 Appelscha 3. Janke 20-5-1840 Appelscha 4. Auke 27-5-1642 Appelscha 5. Ruurd 14-2-1844 Appelscha 6. Jan 21-7-1846 Appelscha 7. Arent 6-4-1849 Appelscha 8. Klasina Froukje 16-1-1852 Appelscha |
Hoewel Alle Wytzes in Appelscha woonde en werkte als veenbaas werden blijkbaar nog regelmatig contacten onderhouden met de Hemriker tak van de familie. In het dagboek van Alle Jans (4.3.1) valt te lezen dat er per koets vele reizen van Hemrik naar Appelscha en omgekeerd worden gemaakt. De beide neven hadden veel gemeenschappelijke belangen, vooral in de veenderij. Samen met Pier Jans (4.3.3) en Engbert Suardus Posthuma besteedden zij de drooglegging van de Reiderwolder Polder aan. Waarschijnlijk mede om deze gemeenschappelijke belangen veilig te stellen trouwden drie zoons van Alle Wytzes: Auke, Ruurd en Jan met drie dochters van Alle Jans: Geeske, Mintje en Aaltje. De jongste dochter van Alle Wytzes, Klasina Froukje, trouwde met een zoon van Pier Jans.
Volgens de overlevering was Alle Wytzes niet gemakkelijk voor zijn zoons, al jong werden zij van school gehaald om in Drenthe de verveningen op gang te brengen. Alleen Ruurd bleef dit lot bespaard: hij werd arts in plaats van veenbaas. Alle Wytzes was een van de eerste en een van de belangrijkste verveners in Appelscha, naar hem werd in dat dorp zelfs een straat genoemd, de Alle Wytzes-weg. Nadat Alle Wytzes op 10 september 1900 was overleden werd op 20 november 1900 in 'het locaal Diligentia' de publieke verkoping van zijn onroerende goederen gehouden. Opgeteld kwam het volgende onder de hamer:
21 huizen f 16.601
43.35.15 ha. weiland f 29.409
2.72.50 ha bouwland f 1.590
24.68.74 ha hooiland f 9.003
42.73.04 ha heide f 2.233
30.07.94 ha bos f 9.630
6.21.56 ha veenondergrond f 408
drie schuren f 836
varkenshok f 46
totaal 149.78.93 ha, waarde: f 69.756
Veel van wat werd verkocht werd gekocht door andere Van der Sluizen zoals zijn zoons Arent en Wytze en zijn neven Jan Piers en Engbert Piers.
Ter vergelijking wat Alle Wytzes in 1847 van zijn vader Wytze Alles erfde:
1 ha. hoogveen te Hoornsterzwaag met 4374 ton turf,
2 ha hoogveen te Wijnjeterp met 5936 ton turf,
5 ha. weiland en 5 ha. heide te Lippenhuizen.
Dat hij in eigen omgeving als vooraanstaand en gewaardeerd dorpsgenoot werd beschouwd, blijkt wel uit onderstaand krantenartikel:
