VIJFDE GENERATIE

 

De Van der Sluis-site is inmiddels volledig vernieuwd en aangevuld. Het resultaat is te vinden vanaf de nieuwe startpagina. Gegevens over de hiernavolgende tak van de familie vindt u daar op de nieuwe pagina’s voor Jan Ottes en zijn broers en zusters.

 

V.1              JAN OTTES                                                                  koopman

geb. rond 1680 - overl. maart 1721 Heerenveen

 

tr. TRIJNTJE HARRYTS, 15-5-1707 IJlst

ged. 18-10-1685 IJlst - overl. voor 1721

dv. Harryt Freericx en Jetske Ruijrdts

 

tr. 24-3-1720 GRIETJE JANS

geboren na 1696

dv Jan Oedses en Corneliske Wybes

 

uit het eerste huwelijk:

1.     Jetske, ged. 12-8-1708

2.     Ruurd, ged. 10-8-1710 - overl. voor 1721

3.     Wytze, geb. rond 1712

uit het tweede huwelijk:

4.     Trijntje, geb. 1720/1721

 

Jan Ottes is de eerste voorvader die niet het boerenbedrijf ingaat, maar kiest voor de handel. Hij vestigde zich in Heerenveen. De producten die hij ver­handelt hebben echter wel veel met het boerenbedrijf te ma­ken: veekoeken, rogge, boekweit, boter, kaas, bonen, zeep en jenever komen voor op de rekeningen, die na zijn dood aan de voogden van zijn kinderen worden betaald.

Jan Ottes is vrij jong, vlak na zijn tweede huwelijk gestor­ven. De maand van overlijden is op te maken uit het Procla­matieboek van Opsterland, waarin vermeld staat dat Jan Ottes en zijn broers en zusters een perceel veen willen kopen. Tussen de eerste en laatste afkondiging komt Jan Ottes te overlijden (zie hieronder).

 

Transacties Jan Ottes:

Q 18 (16-12-1716, Schoterland):

Jan Ottes koopt een huijsinge te Heerenveen van Hendrik Jans, koopman, voor 1006.10 Car.gld.

Q 24-50 (8-5-1721, Opsterland):

Jan Ottis coopman opt Heren­veen, Yble en Sijtse Ottis huisluiden tot Lippenhuisen en Terwispel, Jouck Ottis huisvr. van Gosse Hansis huisman in de Langeswagen gesterckt met deselve, Hidser Ottis vrijgesel tot Lippenhuisen en Wyts Ottis gesterckt cum patre Otte Yblis elck voor een gerechte sesdepart' kopen een perceel veen te Lippenhuizen van hun neef en nicht Oene en Lipkje Fookes voor 275 Car.gld.

Tussen de eerste afkondiging (6-2-1721) en de laatste (8-5­1721) overlijdt Jan Ottes. In de marge verklaren Otte Ybles als bestevader over de wezen en Jan Oedses als vader van Grietje Jans, die dan nog minderjarig is, dat het deel van Jan Ottes door de vijf broers en zusters wordt overgenomen. Een jaar later kopen Gosse Hanzes en Joukje Ottes het gehele perceel.

M 29-804 (8-4-1746):

Afrekening van Gosse Hanzes en Sytse Ottes als voogden over de wezen van Jan Ottes.

Hieronder volgt een samenvatting van de inkomsten en uitga­ven van de voogd Gosse Hanzes.

 

Inkomsten:

 

Geleverde winkelwaren aan diverse klanten

288.15.00

Butter tot Sneek vercogt

50.00.00

Saldo vorige voogd Freerk Harryts

185.19.10

Boelgoedpenningen notaris Fledderus

219.18.09

Verkoop huis aan Jentje Hendriks

888.03.08

Verkoop bouwveen aan Yble Ottes

576.18.00

Verkoop veen aan Lycklama á Nijeholt

308.14.00

Totaal

2518.08.02

 

 

Uitgaven:

 

Schrijfboek om ontvang en uitgaven te noteren

1.00.00

Half boek pompier

0.02.06

Tromslager bij het boelgoed

0.06.00

Buttervragt naar Sneek, vertering in de Drie Vriesen

3.04.00

Hoepen om de buttervierders

0.02.00

obligatie aan Boele Lammerts

897.00.00

Aan jongen omdat hij Boele Lammerts had gehaald

0.03.00

Vertering bij de afrekening van Freerk Harryts

4.03.00

Aan procureur van het gerecht voor opmaken acten

10.01.12

Buisgelt voor Jetske Jans

0.18.00

Streek bontgoed op een schorteldoek die te kort was

0.06.00

Anker jenever

7.14.08

Grondpacht van het huis op't Heerenveen

4.06.00

Nieuwe hosen voor Wytse Jans

0.03.00

Wollen mutse

0.07.00

Verteringen bij verkoop van het huis

15.15.00

Schoenlappen en nieuwe schoen

1.03.08

Leergelt en costpenningen aan Maarten Coenraads, mr. kleermaker, wegens Jetske

 

71.10.00

Aankoop rogge, zout, bonen etc

1168.14.12

Totaal

2186.19.14

 

Gosse Hanzes had een positief saldo van 331.9.4, Sytse Ottes had een nadelig saldo na aftrek van zijn kosten van 442.15.8.

 

V.2              YBLE OTTES                                                                veenbaas

geb. rond 1680 - overleden na 1738 en voor 1747 Lippenhuizen,

trouwt rond 1718 GIELKE SYMENS

geboren rond 1695 - overleden na maart 1773

dv. Symen Sybes en Antie Haaijes

 

1. Antje Ybles (r.1717 - 1752) x Sjoerd Aales 2. Lipkje Ybles (r.1720-1786) x Jelle Libbes 3. Romkje Ybles (r.1720) x Uble Wybes 3. Otte Ybles (1722 - 1807), x Tjaltje Wytzes (zie 7e generatie ) 4. Symen Ybles (1732 - 1816) 5. Wybe Ybles (r. 1735 - 1804) x Lysbert UIlkes

 

Yble Ottes wordt boer op Lippenhuizen 19, in de jaren 1718, 1726 en 1738 wordt hij als gebruiker van deze zathe, in ei­gendom van zijn moeder, vermeld. In 1738 gebruikt hij bo­vendien Lippenhuizen 21. In de proclamatieboeken wordt als zijn beroep meestal veenbaas opgegeven. Na zijn dood blijft zijn weduwe tot op hoge leeftijd actief met het aan- en ver­kopen van onroerend goed. Genoemd als lidmaat van de Doopsgezinde kerk.

 

V.3              SYTSE OTTES                                                              boer

geb. rond 1685 - overleden na februari 1752 en voor maart 1755 te Terwispel,

 

tr. rond 1710 ANTJE BAUKES

geb. rond 1685 - overleden voor 1718

dv Bauke Jans en Sjouk Tiebbes

 

tr. rond 1720 FIMKE CORNELIS

geb. rond 1685 - overleden na maart 1755

 

uit het eerste huwelijk: 1. Bauke Sytses (r.1710 - na 1768) x Eelkje Sierds

uit het tweede huwelijk: 2. Wytse Sytses (r.1720- na maart 1755) x Bontje Oenes 3. Otte Sytses (r. 1720 - na augustus 1762) x Antje Willems 4. Wybe Sytses (r. 1720 - na augustus 1769) x Yke Hendriks

 

Sytse Ottes trouwt een boerendochter uit Terwispel en wordt daar boer op de boerderij van zijn schoonvader, Terwispel 40. In 1728 komt zijn zoon Bauke op deze boerderij en huurt Sytse de zathes Terwispel 33 en 34.

 

V.4              JOUKJE OTTES         

geb. rond 1685 - overleden na december 1751 Lippenhuizen

x GOSSE HANZES, veenbaas, 2-4-1719 Langezwaag

gedoopt 17-4-1692 Langezwaag - overleden na 1747, voor december 1751

zv Hans Ybles en Jeltje Gosses

 

1. Jeltje Gosses (r.1720 - na november 1759) x Fooke Uilkes

 

Gosse Hanzes, de man van Joukje Ottes, is in 1721 boer te Langezwaag, maar in 1728 vinden we hem als gebruiker van Lippenhuizen 21. Uit de vele proclamaties waarin zijn naam voorkomt blijkt echter duidelijk dat de vervening de be­langrijkste bron van inkomsten vormde. Naar hem is in Lip­penhuizen een wijk genoemd, de Gosse Hanzeswijk.

 

V.6              HIDSER OTTES                                                           boer

geb. rond 1690 - overleden na maart 1758 te Lippenhuizen

ongehuwd

 

Hidser Ottes blijft vrijgezel en is in 1748 en 1758 eige­naar van Lippenhuizen 21. Zijn bezittingen worden later over zijn neven en nichten verdeeld. Hij wordt genoemd als lidmaat van de Doopsgezinde kerk.

 

V.7              WYTSKE OTTES        

geb. rond 1700 - overleden na februari 1728 en voor 1747, Lippenhuizen

tr. rond 1725 SAKE JENTJES, boer

geb. rond 1700 - overleden na maart 1758

 

1. Hanske Sakes (r.1725 - na april 1773) x Gerlof Hendriks

 

Wytske Ottes, in 1721 nog niet meerderjarig, is voor 1747 overleden. Dan wordt bij een verkoop als naastleger van een perceel vermeld: het kind van Wytske Ottes. Dit kind, Hans­ke Sakes, is in 1748, 1758 en in 1768 samen met haar man eigenaar van Lippenhuizen 19. Het beroep van Gerlof Hendriks is overigens smid, van 1767 tot 1773 in Ureterp, later in Lippenhuizen.

 

 

 

Van de nakomelingen van bovenstaande familieleden is vaak bekend welke achternaam zij in 1811 hebben aangenomen. Veel, ook nu nog in Lippenhuizen en Terwispel bekende fami­lies blijken zo af te stammen van Otte Ybles.

De nakomelingen van Lipkje Ybles en Jelle Libbes noemen zich JELSMA, die van Romkje Ybles en Uble Wybes STAMHUIS en VEENLAND, Symen Ybles noemt zich DE VRIES en een zoon van Wybe Ybles heet KOEHOORN. De kinderen van Wybe Sytses heten WOUDSMA en WALSTRA, die van Hanske Sakes en Gerlof Hendriks SMID en HAAMSTRA.

 

In de Quotisatiecohieren van 1749 komen ook veel van de na­men uit deze generatie voor. 0p de volgende pagina staan hun namen, omschrijving van welstand, aantal gezinsleden boven, resp. onder de twaalf jaar en het uit de aanslag af­geleide vermogen in Car.gld.

 

Naam en omschrijving

volw.

kind.

kapitaal

Yble Ottes wed., een welgestelde boerinne

5

0

3000

Jelle Libbes, een redelijk gestelde vrijgezel

1

0

700

Uble Wybes, een welgestelde boer

3

2

3000

Sytse Ottes, een gemeene boer suinig gesteld

4

0

1500

Bauke Sytses, een redelijk gestelde boer

3

2

1500

Gosse Hanzes, redelijk gestelde boer en veenbaas

2

0

1500

Hidser Ottes, een redelijk gestelde vrijgezel

1

0

1250

Sake Jentjes, een redelijk gestelde boer

2

1

2500

 

Transacties van de kinderen van Otte Ybles:

 

­Er is een keuze gemaakt uit het grote aantal transacties waarbij Yble, Sytse, Joukje, Hidser en Wytske Ottes betrokken waren. Opgenomen zijn vooral de onderlinge gevallen van aan- en verkoop.

Q 24-50 (6-2-1721):

De vijf kinderen kopen samen een vierde van een perceel veen van Oene en Lipkje Fookes voor 275 Car.gld (zie Jan Ottes) Hun vader bezit het overige drievierde deel

Q 24-351 (16-4-1722):

Otte Ybles en zijn kinderen verkopen het gehele in bovenstaande acte vermelde perceel veen aan Gosse Hanzes en Joukje Ottes voor 1100.9.72 Car.gld.

Q 24-740 (11-3-1723):

Otte Ybles legt het niaer op een verkoop van de helft van een perceel veenondergrond door Sytse, Joukje en Hidser Ottes aan drie Gorredijkster veen­bazen. Het koopbedrag is 1484.4.0 Car.gld.

Q 25-195 (18-11-1723):

Gosse Hanzes koopt met Jan Alberts tien en een halve bonk veen te Lippenhuizen van Hillegon­da van Hemminga voor 1124.9.12 Car.gld.

Q 26-452 (26-2-1728):

Yble Ottes en Gielke Symens kopen met Gosse Hanzes en Joukje Ottes drievierde resp. een vierde van een stuk veen met de ondergrond van Sytse en Wytske Ot­tes voor 300 Car.gld.

Q 26-454 (26-2-1728):

Wandelkoop van Gosse Hanzes en Hidser Ottes. Gosse koopt een twintigste van een perceel veen voor 150 Car.gld., Hidser koopt vijf mad maden in de eerste kamp van de Langerijp voor 186 Car.gld.

Q 27-898 (16-6-1735):

Hidser Ottes koopt een schar grasinge tussen de schapekampen en het Coningsdiept Saco van van Teijens voor 33.14 goudgld.

Q 31-720 (1747):

Gielke Symens, wed. Yble Ottes, in leven veenbaas te Lippenhuizen, koopt voor haarzelf en als moeder over Lipkje, Romkje, Otte, Symen en Wybe Ybles maden te Ter­wispel van Hidser Ottes.

Q 31-801 (1747):

Gosse Hanzes en Joukje Ottes verkopen een perceel vrij veen aan Otte Ybles.

Q 33- 193 (23-12-1751):

Otte Ybles, veenbaas te Lippenhuizen koopt tien bonken onvrij veen van Joukje Ottes, weduwe van Gosse Hanzes, voor 229.6.8 goudgld.

Q 34-158 (3-10-1759):

Gielke Symens koopt een kampke land op wijlen Yble Ottes' zathe van Hidser Ottes voor 300 Car.gld.

Q 34-223 (6-3-1755):

Tjeerd Gjalts en Wybe Sytses kopen twee percelen onland van Femke Cornelis, wed. Sytse Ottes, en haar zoons Wytse, Otte,en Wybe Sytses voor 114.10 goud­gld.

Q 34-432 (6-5-1756):

Gielke Symens koopt een perceeltje grond in de Hemrik van Jeltje Gosses voor 30 Car.gld.

Q 35-69 (2-3-1758):

Hidser Ottes verkoopt de familieboerderij Lippenhuizen 21 aan Sake Jentjes, voogd over zijn neef Rienk Egberts, voor 833 Car.gld.

­Q 35-113 (27-4-1758):

Gielke Symens koopt met Jimme Sytses en Wytske Siegers te Terwispel een zathe te Lippenhuizen van Jeltje Wielinga Huber voor 2600 goudgld.

Q 36-332, 335 en 338 (4-2-1762):

Wytse Jans, veenbaas in de Hemrik, Trijntje Jans egte huisvrouwe van Johannes Camphuis tot Sneek, Jetske Jans in de Cnijppe, Jeltie Gosses gevoegt met haar man Fooke Uilkes tot Lippenhuisen, Hanske Sakes jongedochter tot Lippenhuisen mat consent en approbatie van haar vader Sake Jentjes, Bauke Sytses huisman tot Terwispel en Wybe Sytses huisman tot Terwispel, elk voor een zevende deel eigenaar, verkopen:

- drie en een halve mad maden in de Langerijp aan Trijntje Gerrits in de Wijngaarden voor 113.3.8 goudgld.

- het vierde part van zeven haad grasinge in de Koefenne onder Beetsterzwaag, en een vierde van negen haad onder Lip­penhuizen aan Luitsen Oeges, wagenmaker

- vijf haad grasinge te Lippenhuizen aan de grietman voor 76 goudgld.

Deze bezittingen van de zeven neven en nichten komen onge­twijfeld uit de erfenis van hun ongetrouwde oom Hidser Ot­tes

Q 37-769 (4-3-1773):

Gielke Symens koopt een huiske met twee kamers aan de zuidkant van de vaart te Lippenhuizen van Geeske Willems te Ureterp voor 214 Car.gld.

 

Het is onder deze generatie dat er een eind komt aan het bezit van de boerderijen Lippenhuizen 19 en 21. Het is wel nuttig om hier even een overzicht te geven van de voorvaderen, die volgens de stem- en floreenkohieren eigenaar en gebruiker van beide boerderijen zijn geweest. Tussen haakjes is het nummer van de generatie weergegeven, de afkorting nom. ux. staat voor nomine uxore, in naam van de vrouw.

 

Lippenhuizen 21:

jaar

eigenaar

gebruiker

1640

Otte Ebles (2) en zijn voorkint (3)

 

1698

Otte Ebles (4)

Tjebbe Ebles (4)

1708

Otte Yblis (4)

 

1718

Otte Yblis (4)

Otte Yblis (4)

1728

Otte Yblis (4)

Gosse Hanses (5)

1738

Otte Yblis (4)

Yble Ottes (5)

1748

Hidser Ottes (5)

Hidser en Sytse Ottes (5)

1758

Hidser Ottes (5)

Wytse Sytses (6)

 

 Lippenhuizen 19:

jaar

eigenaar

gebruiker

1698

 

Otte Ebles (4)

1708

Otte Yblis nom. ux.

Yble Ottes (5)

1718

Otte Ybles nom. ux.

Yble Ottes (5)

1728

Otte Ybles nom. ux.

Yble Ottes (5)

1738

Hanske Sakes (6)

Gielke Symens (5)

1748

Hanske Sakes (6)

 

1758

Gerlof Hendriks en Hanske Sakes (6)

Otte Ybles (6)